26-12-2019

Online artikel

Op de set met: Mata Hari Media

Om zes uur ‘s ochtends werd de crew verwacht voor het ontbijt. Een Indonesisch buffet met rijst, tempeh, kip en mungbonensoep stond warm. De koude wind van Valkenburg schudde de Nederlandse en Indonesische crew wakker. Het is bijna tijd voor de first call. VERS Magazine mocht een dag meekijken met Mata Hari Media, een in Nederland gevestigd productiebedrijf die buitenlandse producties faciliteert in Nederland, met name  gefocust op Indonesische producties. Mede-oprichter Annika Kuyper, freelancer en productiemanager Arjen Oosterbaan en productiemanager Geoffry Dirksen delen hun ervaringen en verwachtingen in internationale producties.

Ambtenaar op de set
Wat begon als een baan bij de Nederlandse ambassade in Jakarta werd al snel een stap binnen de Indonesische entertainmentindustrie voor Annika. Van 2002 tot 2008 heeft ze daar achter de schermen gewerkt totdat ze naar Nederland terug verhuisde om de Master "New Media and Digital Culture" te volgen aan de Universiteit van Amsterdam. Uiteindelijk heeft ze besloten om met producer Wiwit Matahari een productiebedrijf te starten. “Mata Hari Media begon eigenlijk als een hobby. Mijn passie is om Nederland en Indonesië met elkaar te verbinden, omdat ik zo lang in Jakarta heb gewoond. Nadat we een paar kleine producties zoals commercials en muziekvideo’s hadden gedaan in Nederland begonnen de opdrachten binnen te stromen”, vertelt Annika. Een van haar leukste ervaringen was het organiseren van de Si Doel filmpremiere in de Pathé Tuschinski bioscoop in Amsterdam. Si Doel (2018) is gebaseerd op een populaire serie over een jongeman uit de arme straten van Jakarta die wilt studeren, een geliefde serie onder vele Indonesiërs. Het was daarom een bijzondere ervaring om betrokken te zijn bij een productie die in Nederland werd geschoten gescreend voor Indonesië.


Wiwit (links) en Annika (rechts)

Het land van drie kleuren
Eind oktober 2019 werd er in hartje Valkenburg de film Ranah 3 Warna geschoten. De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Ahmad Faudi, wat is afgeleid van zijn eigen levensverhaal. De film speelt zich af in drie landen, namelijk Indonesië, Jordanië en Canada. Nederland staat hier dus niet tussen, maar toch was er besloten om in Nederland te filmen. Het enige heuvelachtige landschap van Nederland, Valkenburg, was perfect om Canada na te bootsen. ''We hebben Canadese kentekens op de schoolbus gedaan en hier zie je dat het bord ook de naam van een Canadees stadje laat zien”, vertelt Geoffry.  Het was lastig voor de Indonesische productie om vergunningen te regelen in Canada. Ze hebben daarom besloten om in Nederland te filmen waar er toevallig ook een productiebedrijf is die alles van A tot Z regelt. “In principe hoeft de Indonesische crew alleen maar het vliegtuig in te stappen en te landen, de rest regelen wij”, legt Geoffry verder uit. 


Geoffry (links) en Arjen (rechts)

Los van de vergunningen en bemiddelingen zodat de Indonesische crew in Nederland kan filmen, brengt de aanwezigheid van een op het  buitenland gefocust productiebedrijf ook een gevoel van thuis met zich mee. “Het is gewoon fijn voor een crewlid die uit bijvoorbeeld China of Indonesië komt dat er mensen zijn die hun cultuur begrijpen. Mensen die snappen wat ze willen eten, wat zij als een feestje beschouwen en begrijpen hoe ze communiceren”, vertelt Arjen.

''Het is gewoon fijn voor een crewlid die uit bijvoorbeeld China of Indonesië komt dat er mensen zijn die hun cultuur begrijpen.''


Een wereld van verschil
Flexibiliteit en humor zijn de orde van de dag in Valkenburg. De crew wilde beginnen met een bus scene maar ze besloten om dit last minute te veranderen. Ze vonden het toch beter om eerst binnen de bus te filmen en daarna de bus zelf van buiten. “De flexibiliteit die deze crew heeft is vrij typisch voor Aziatische producties. Ik heb veel Chinese producties gedaan en ik merk toch altijd wel hoe snel dingen last-minute worden geregeld. Dit kan natuurlijk in Nederland gebeuren maar vaak gaan Aziatische crews hier makkelijker mee om. Hier in Nederland is dat bijna niet voor elkaar te krijgen, want afspraak is afspraak”, legt Arjen uit. 


Valkenburg Centrum

Flexibiliteit is niet het enige verschil wat Mata Hari Media observeert tussen Nederlandse en Indonesische producties. Annika vertelt dat een Indonesische productie soms kan uitlopen tot wel 20 uur, wat niet toegestaan is in Nederland. Kenmerkend aan een Indonesische crew is dat een goede sfeer hoog in het vaandel staat. Nederlandse crewleden lijken toch meer op zichzelf te zijn.“Indonesische crew gaat makkelijk met 5 man op een kamer slapen, terwijl het voor de Nederlandse cast vaak ondenkbaar zou zijn om een kamer te moeten delen”, vertelt Annika. Ondanks de ongewone koude lucht en de grauwe kleuren van Nederland voelde de Indonesische crew zich snel thuis. “Voordat de productie begon, moesten we locaties scouten. We gingen bij een boer op bezoek om zijn huis te bekijken. De Indonesiërs die aanwezig waren gingen buiten op de stoel zitten en iedereen begon te roken. Zelfs de boer keek me merkwaardig aan. Als de hoogste in de sociale ladder iets doet dan volgt de rest snel”, legt Arjen uit. 

De Indonesische filmwereld is vele malen groter dan in Nederland. Daarnaast is de filmcultuur ook heel anders. In Indonesië kan een beroemde actrice bijna niet normaal over straat gaan. Nederlandse distributie is ook veel voorzichtiger dan Indonesië. Annika vindt dit jammer want we kunnen zoveel meer films maken in Nederland, maar het moet niet zo bescheiden zijn en ze gelooft ook dat Indonesische films leuk zouden zijn voor een Nederland publiek. “Een aantal jaren geleden had Pathé een maandelijkse Turkse filmavond. Het zou fantastisch zijn om door de Indonesische cinema in Nederland een opstap te creëren naar een discussie of platform waar oud en nieuw, jong en oud, verleden en heden bij elkaar komen”, vertelt Annika.


Ochtend shoot in Valkenburg

Nu de rest van Azië 
De Indonesische filmindustrie is veel groter dan in Nederland. Indonesië produceert steeds vaker films in het buitenland en vooral ook met Nederland die niet gaan over het gedeelde koloniale verleden maar ook de banden die ze nu met elkaar delen. “Alhoewel Mata Hari Media veel focust op Indonesische producties, we willen alle buitenlandse producties faciliteren. Het fijne voor Aziatische producties is dat er een plek is die snappen waar ze van houden en waar ze zich comfortabel bij voelen”, legt Arjen verder uit. Het is wellicht riskant om een productiebedrijf te runnen die gefocust is op een land, lijkt dit toch te werken voor Mata Hari Media. Annika deelt namelijk dat Indonesië ook enthousiast is over Nederland. Dit heeft niet alleen te maken met de lange geschiedenis die wij delen maar ook met de huidige connecties die Nederland met Indonesië deelt. “Ze kunnen kiezen uit heel Europa maar toch komen ze naar Nederland om te filmen”, vertelt Annika.
 
Mata Hari Media is positief over de toekomst. “Er wordt namelijk alleen maar steeds meer content gecreëerd en we werken steeds meer samen met het buitenland”, legt Arjen uit. Terwijl de banden met Indonesië zich blijven versterken, heeft Mata Hari Media ook de wens om met andere grote Aziatische producties te werken, zoals in India, Zuid-Korea en Maleisië. Momenteel heeft Mata Hari Media alleen een faciliterende rol waar ze de buitenlandse crew helpen zich zo aangenaam mogelijk te maken tijdens de productie. Maar Annika deelt dat ze in de toekomst meer wilt dan alleen faciliteren. “Ik zou dolgraag een terugkerend Indonesisch film event willen organiseren waarbij de Indonesische film in Nederland gepromoot wordt en andersom. Daarnaast zou Mata Hari Media willen meedenken met het creatieve proces van het produceren van een co-productie tussen nederland en Indonesië ”, vertelt Annika.

De film Ranah 3 Warna zal in 2020 in Indonesië in première gaan in de Indonesische 21Cineplex bioscopen VERS Magazine wil Mata Hari Media bedanken voor de gastvrijheid op de set en hopelijk zullen er meer Indonesische film op het Nederlandse doek vertoond worden door hun inzet.

Tekst en foto's: Priscilla Rasyid

 

 

16-06-2023

Online artikel

VERS ZOEKT NIEUWE HOOFDREDACTEUR »

VERS VOLGEN

     

SCHRIJF JE IN
VOOR DE NIEUWSBRIEF