07-03-2023

VERS magazine

Voorzichtig flirten

Is het nog gepast; flirten in het #metoo-tijdperk? Kun je nog wel een gewaagde opmerking maken op een feestje? En wiens taak is het om grenzen aan te geven? In ‘Het nieuwe flirten’ legt dramaturg en documentairemaker Gwyneth Sleutel dit soort vragen voor aan een mannenpanel. In net geen 30 minuten ontstaat er een interessante discussie over het taboe rondom flirten anno 2023, waarbij Gwyneth zichzelf ook durft bloot te geven. Redacteur Anouk sprak haar over het maakproces van de korte 3LAB docu. 


Hoewel Gwyneth eigenlijk een ander project in ontwikkeling had, besloot ze samen met haar scriptcoach en producent zich te wagen aan de oproep een documentaire te maken voor NPO3. Voor haar documentaire plan schreef ze fictieve karakters waar ze potentie in zag, best een uitdaging als je je personages nog moet vinden. Het was wel meteen duidelijk dat ze divers wilde casten: niet alleen in kleur, maar ook qua leeftijd. Zo zou volgens haar hypothese een jongen van begin twintig heel anders in de discussie staan dan een oudere man: “Een jong iemand is opgegroeid tijdens #metoo; die heeft leren flirten in deze tijd. Terwijl iemand van 60 de tijd echt heeft zien veranderen. Hij heeft opnieuw moeten leren hoe hij zich verhoudt tot de huidige tijdsgeest.” 
 
Maar hoe vind je flirtende mannen om te casten? Eerst ging ze op zoek in haar eigen kringen, om vervolgens aan iedereen te vragen of zij een beruchte flirter kenden. “Zo beland je dieper in het flirtende mannencircuit.” Ze vertelt dat ze in haar zoektocht zelfs bij eigen tête-à-têtes de gedachte aan potentiële casting opkwam. Toen een barman haar vroeg na sluitingstijd te blijven en zij vriendelijk bedankte, dacht ze ineens: “Fuck! Ik moet deze man voor m’n docu vragen!” Toch zijn mannen vanuit het uitgaansleven niet in de film terecht gekomen; zo moet iemand wel open willen staan voor oprechte introspectie. 
 
In de documentaire benoemt ze dan ook dat ze tijdens het castingsproces doorhad dat een aantal mannen haar interview zagen als een soort flirt vrijbrief. “Dat heeft wel af en toe meegespeeld in de afweging”. Tijdens de voorgesprekken probeert ze dan ook uit te testen of de mannen een eerlijk gesprek kunnen voeren, waarbij ze ook naar binnen durven te kijken. Maar tegelijkertijd merkt ze tijdens de montage op dat ze zelf ook niet wegblijft van gesjans. Ze vertelt dat ze tijdens de opnames met één van de mannen probeerde te bonden over kleurrijke sokken. “Ik keek dat vrij neutraal terug in de montage, maar de editor zei: what the fuck, waarom trek jij je schoenen uit? – Om hem op z’n gemak te stellen. – Waarna zij zei: nee, je bent gewoon aan het flirten! En toen ging ik daarover nadenken. Flirten is niet alleen iets in een club of een café. Je stapt al heel snel in het flirtproces. Het is iets alledaags” 
 



Maar het vastleggen van deze onderonsjes is niet per se de reden dat Gwyneth zelf ook in beeld komt. Tijdens haar research kwam ze erachter dat de mannen ook veel vragen aan haar stelden. Bijvoorbeeld: wat zou jij dan niet prettig vinden? Ze merkte dat ze het steeds oneerlijker begon te vinden dat alleen de mannen onderworpen werden aan een vragenvuur. Het is dan wel een docu vanuit vrouwelijk perspectief, maar ze wilde hen ook de ruimte geven vragen terug te stellen. En daar is beeld bij nodig: in bijna elk shot wordt er geknipt van de mannen naar Gwyneth en haar crew, wat resulteert in een vernieuwend en openhartig dialoog. Zo zie je van beide kanten de gevolgen van iemands uitspraak; een wisselwerking die de documentaire extra gelaagdheid geeft. 
 
In de gesprekken zocht ze vooral naar zelfreflectie bij de mannen; iets wat nog best lastig kan zijn rondom dit precaire onderwerp. Door de media en cancelculture wordt namelijk een monsterlijk beeld geschapen van de grensoverschrijdende man. Maar van deze absoluutheid moeten we af, vindt Gwyneth: “Dat weerhoudt mannen om erover na te willen denken en die dialoog aan te gaan”. Het was dus van groot belang dat er een veilige set werd gecreëerd. Een sfeer waarbij de mannen vrij konden vertellen, maar waar zij zelf ook kon inspringen als het haar persoonlijk aanging. Zo zien we een scene waarin één van de mannen pleit voor vrouwen die sneller hun eigen grenzen aangeven. Gwyneth stopt hem even: “Het is zo makkelijk om altijd te zeggen dat een vrouw zelf haar grens moet verduidelijken. Ook als initiatiefnemer van de flirt moet je blijven opletten hoe het voelt voor de ander.” 
 
Toch wordt ze ook positief verrast. Aan het eind van de docu wordt ieder de vraag gesteld of ze wel eens iemands grens over zijn gegaan, waarbij de ene man nog sneller dan de ander de mogelijkheid afzweert. Totdat één van de mannen antwoordt dat dit wellicht ooit heeft kunnen gebeuren, zonder daar een specifiek voorbeeld van te hebben. We zien beeld van crewleden in tranen. “Dat raakte mij zó op dat moment. Het was een moment waarop we ineens super dichtbij elkaar gekomen waren. En toen dacht ik: dit is waar ik het voor doe.” Ze omschrijft dat ze met een warm gevoel naar huis vertrok. 
 
Het doel van de documentaire is ook precies het bespreekbaar maken van flirtgedrag, juist in deze veranderende tijdsgeest. Daarvoor geeft NPO3 in samenwerking met BNNVARA een zeer geschikt platform, maar toch zijn er haters. Op TikTok en YouTube zijn de comments enorm polariserend. Woorden als ‘woke’, ‘aanstellerij’ of ‘verstofting van de maatschappij’ passeren de revue. Maar ook ontstonden er relevante discussies. Want wat houdt het precies in; iemands grens overgaan? “Ik ben vooral aangemoedigd in het idee dat het onderwerp eigenlijk veel groter is.” Zo lijkt haar in de toekomst een vrouwenpanel een interessant vervolg, of ze wil zich focussen op de queerervaring. Gwyneth vertelt dat ze veel DM’s heeft gekregen van vrouwen die de docu inspirerend vonden: “Het mooiste compliment vind ik wel dat mensen zeggen dat ze door de documentaire gemotiveerd zijn hierover te praten. Het moet een onderwerp van gesprek worden.” 


Bekijk de documentaire ‘Het nieuwe flirten’ op de website of het YouTube-kanaal van NPO3. 

 

• Anouk van Vliet

Eindredactie

 

VERS VOLGEN

     

SCHRIJF JE IN
VOOR DE NIEUWSBRIEF